ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤នេះ
ឯកឧត្តម អ៊ាង សុផល្លែត រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងបរិស្ថានបានថ្លែងថា កម្ពុជានាកន្លងមកបានប្តេជ្ញាខ្ពស់ត្រង់មាត្រាទី៦ នៃការអនុវត្តខ្លឹមសារកិច្ចព្រមព្រៀង ស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ នាទីក្រុងប៉ារីស ដែលទាំងនេះបង្ហាញពីកម្ពុជាបានអនុវត្តន៍ខ្ជាប់ខ្ជួនទៅនិងការលក់កាបូនទីផ្សារស្ម័គ្រចិត្ត និងក៏ដូចជាបង្ហាញពីតម្លាភាព និងសុចរិតភាព របស់កម្ពុជានាកន្លងមក ។
ការថ្លែងបញ្ជាក់បែបនេះរបស់ ឯកឧត្តម អ៊ាង សុផល្លែត រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងបរិស្ថាន ក្នុងសន្និសន្និសីទកាសែត ជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាន នារសៀលថ្ងៃពុធ ១កើត ខែបុស្ស ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ព.ស.២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១០ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ ។
ឧត្តម អ៊ាង សុផល្លែត បានបញ្ជាក់ជុំវិញបញ្ហានេះថា កន្លងមកកម្ពុជាបានធ្វើការលក់កាបូនតាមទីផ្សារស្ម័គ្រចិត្ត ។ ដោយឡែកបើយើងក្រឡេកទៅមើលកិច្ចព្រមព្រៀង ស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុវិញ ឃើញថា បានអនុញ្ញាតឱ្យយើងធ្វើអាជីវកម្មកាបូន តាមរយៈពីរដ្ឋាភិបាលមួយទៅរដ្ឋាភិបាលមួយទៀត ។ តាមលក្ខខណ្ឌនេះដែរ បង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រដ្ឋភាគី និង វាក៏បានបង្ហាញពីតម្លាភាព សុចរិតភាព ។ កម្ពុជាបានធ្វើអាជីវកម្មតាមមាត្រានេះ ដែលបានបង្ហាញពីតម្លាភាព សុចរិតភាពរបស់យើងនាកន្លងមក ។
ឯកឧត្តម ជួប ប៉ារីស៍ អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន បានឱ្យដឹងដែរថា តាមខ្លឹមសារកិច្ចព្រមព្រៀង ស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនាទីក្រុងប៉ារីស ត្រង់ចំណុចមាត្រាទី៦.៤ បានចែងពីការធ្វើអាជីវកម្មកាបូន ។ ដូចយើងដឹងស្រាប់ហើយថា ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនឹងកើតមានឡើង ។ ហេតុនេះចាំបាច់ណាស់យើងត្រូវនាំគ្នាកាត់បន្ថយវា ពោលគឺកាត់បន្ថយផ្ទះកញ្ចក់ និងបន្ស៊ាំទៅនិងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះឯង ។
ឯកឧត្តមអនុរដ្ឋលេខាធិការបានថ្លែងបញ្ជាក់ថា ត្រង់មាត្រាទី៦.៤នេះដែរបានចែងថា យើងអាចទិញលក់-កាបូនបាន ក្នុងនេះយើងអាចធ្វើតាមវិធានការ ៣យ៉ាង គឺទី១- តាមរយៈទីផ្សារកាបូនស្ម័គ្រចិត្ត, ទី២- តាមរយៈកាបូនស្ម័គចិត្តពីរដ្ឋាភិបាលមួយទៅរដ្ឋាភិបាលមួយទៀត, និង ទី៣- តាមរយៈទីផ្សារកាបូនទាំងអស់ ក្រោមក្របខ័ណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិ ឬអាចនិយាយបានថា ក្របខ័ណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិ ស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ។

ឯកឧត្តមបានថ្លែងថា ការចែងមាត្រាទាំងនេះឡើង ដើម្បីឱ្យបណ្តាប្រទេសនានាលើពិភពលោក អនុវត្តន៍ដោយសុចរិតភាព តម្លាភាពគ្នា មិនមានការកេងប្រវ័ញ្ចគ្នា ឬក្បត់គ្នាបានឡើយ ។
កញ្ញា Shomi Kim តំណាងប្រចាំប្រទេស នៃវិទ្យាស្ថានអភិវឌ្ឍន៍បៃតងសកល (GGGI) បានបញ្ជាក់ឱ្យដឹងដែរថា ក្នុងការធ្វើអាជីវកម្មកាបូននាកន្លងមក វិទ្យាស្ថានអភិវឌ្ឍន៍បៃតងសកល(GGGI) បានជួយដល់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការរៀបចំខ្លួន ដើម្បីអនុវត្តន៍នូវមាត្រាទី៦.៤ ដែលបានចែងពីការធ្វើអាជីវកម្មកាបូន ។ សម្រាប់មាត្រាទី៦ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ គឺជាក្របខ័ណ្ឌមួយសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីរវាងប្រទេស ពោលគឺរវាងប្រទេសអ្នកទិញ និងប្រទេសអ្នកលក់អាចចូលរួមសហការគ្នាបាន ដើម្បីកាត់បន្ថយ និងបន្សាំខ្លួនទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ។ ក្នុងនេះដែរ យើងសំដៅទៅលើការទិញលក់ទ្វេភាគី រវាងប្រទេសអ្នកលក់ និងប្រទេសអ្នកទិញ។ តាមរយៈការអនុវត្តមាត្រាទី៦ កិច្ចព្រមព្រៀង ស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះដែរ យើងបានធ្វើសិក្សាសាលាជាច្រើន ដើម្បីឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធនៅកម្ពុជាបានយល់ និងការអនុវត្តមាត្រានេះ ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ ជាមួយគ្នានាកន្លងមក យើងក៏បានជួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពីវិធានប្រតិបត្តិ នៃការអនុវត្តមាត្រាទី៦នេះផង ។

គួរបញ្ជាក់ថានេះ កម្ពុជាដែលមានផ្ទៃដីអភិរក្សធំ ហើយកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នមានផ្ទៃដីអភិរក្សទំហំជាង ៧លានហិកតា ឬស្មើប្រមាណ ជាង៤០ភាគរយ នៃប្រទេសកម្ពុជា ។
បើតាមក្រសួងបរិស្ថាន នាកន្លងមកបានឱ្យដឹងថា ក្នុងមួយឆ្នាំកម្ពុជាអាចផលិតកាបូនបានលើ១០លានតោន ដែលស្ថិតនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃសត្វ ព្រៃតាតៃ ក្នុងខេត្តកោះកុង និងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីម៉ា ក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី ក្នុងក្របខ័ណ្ឌទីផ្សារស្ម័គ្រចិត្ត ។ ថវិកាដែលទទួលបានពីការលក់កាបូន គឺយកទៅអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍ និងតំបន់អភិរក្សធនធានធម្មជាតិផ្សេងៗ ។
កម្ពុជាបានកំណត់ទិសស្លោក « ថែរក្សាឈើឈរដើម្បីរកចំណូល » ក្នុងនោះរួមមាន ការលក់ឥណទានកាបូន និងទេសចរណ៍ធម្មជាតិជាដើម។